Arian wedi ei greu yng Nghymru

Mae holl ddarnau arian y Deyrnas Unedig yn cael eu creu yng Nghymru. Mae’r Bathdy Brenhinol wedi ei leoli yn Llantrisant yn ne-ddwyrain Cymru. Nid creu darnau arian i’r Deyrnas Unedig yn unig a wna’r Bathdy chwaith. Mae’n enwog ar draws y byd am ei draddodiad hir o grefftwaith ac am ansawdd uchel y ceiniogau. Dyma’r bathdy mwyaf blaenllaw yn y byd sy’n allforio’i gynnyrch ac mae’n creu darnau arian ar gyfer oddeutu 60 o wahanol wledydd ar draws y byd.

 

Archwiliad agos o ddarn o ddeg o geiniog ceiniog yn y Mintdy Brenhinol, Llantrisant
Darnau arian yn cael eu harddangos
Golwg agos o ddarn hanner can ceiniog newydd sbon yn y Bathdy Brenhinol yn Llantrisant

Mae sefydliad y Bathdy Brenhinol yn dyddio’n ôl dros 1000 o flynyddoedd ond cafodd y safle presennol yn Llantrisant ei agor gan y Frenhines yn 1968. Mae oddeutu 900 o bobl yn cael eu cyflogi yno. Maent yn cynhyrchu cyfanswm anhygoel o bum biliwn o ddarnau arian mewn blwyddyn. Mae hynny’n llawer iawn o arian! Mae’r Bathdy Brenhinol hefyd yn creu medalau - gan gynnwys y rhai a gyflwynwyd yn y Gemau Olympaidd yn Llundain yn 2012.

Costau byw yng Nghymru

O’i gymharu â gweddill y Deyrnas Unedig, mae costau byw yma yng Nghymru yn gymharol isel. Mae’r rhan helaeth o’r boblogaeth yn mwynhau bywyd o ansawdd uchel. Â rhai o ardaloedd gwledig ac arfordirol harddaf y Deyrnas Unedig ar y stepen drws, mae nifer cynyddol o bobl yn symud i Gymru i chwilio am well cydbwysedd o ran gwaith a hamdden.

Mae costau ar gyfer pethau fel bwyd, teithio ac adloniant yng Nghymru yn tueddu i fod 15% yn is na gweddill y Deyrnas Unedig’ – Y Swyddfa Ystadegau Gwladol, 24 Ionawr 2019"

Mae costau byw yng Nghymru yn amrywio wrth gwrs yn dibynnu ar ble rydych chi’n byw a faint o gyflog rydych chi’n ei ennill. Mae cyflogau’n cymharu’n ffafriol â’r rheiny mewn rhannau eraill o’r Deyrnas Unedig y tu allan i ddinasoedd mawr fel Llundain, Caeredin a Manceinion. Mae pobl yma yn tueddu i ennill oddeutu 11% yn is na’r cyfartaledd cyflog yn y Deyrnas Unedig, ond mae costau byw wythnosol ar gyfer pethau fel bwyd, teithio ac adloniant yng Nghymru yn tueddu i fod oddeutu 15% yn is na gweddill y Deyrnas Unedig. Costau sy’n gysylltiedig â phrisiau tai yw prif wariant misol pobl fel arfer ac mae’r costau hynny hefyd yn sylweddol is na gweddill y Deyrnas Unedig. Byddwch yn talu 35% ar gyfartaledd yn is am eiddo yng Nghymru o’i gymharu â’r Deyrnas Unedig ar y cyfan.

Bwyta ac yfed yn y Wright’s Food Emporium. Caerdydd
Bwyta ac yfed yn y Wright’s Food Emporium, Caerdydd

Canolfan y Royal Mint Experience

Mae’r ganolfan ymwelwyr yn y Bathdy Brenhinol yn un o’r atyniadau twristaidd mwyaf poblogaidd yn ne Cymru. Mae ar agor bob dydd ac mae yno ardaloedd gwahanol er mwyn darganfod hanes y Bathdy a sut y caiff darnau arian eu dylunio, eu creu a’u cadw’n ddiogel rhag iddynt gael eu dwyn. Cewch hefyd gyfle i weld ceiniogau prin, eithriadol o werthfawr a medalau o wahanol gyfnodau.

Darganfyddwch fwy am beth i’w ddisgwyl wrth ymweld â’r Royal Mint Experience ar wefan Croeso Cymru.

Medalau o Gemau Olympaidd Llundain 2012, wedi eu creu yn y Royal Mint Experience yn Llantrisant
Medalau yng nghanolfan y Royal Mint Experience yn Llantrisant
Medalau o Gemau Olympaidd Llundain 2012, a gynhyrchwyd gan The Royal Mint Experience, Llantrisant a Medalau yn y Royal Mint Experience, Llantrisant

Arian a bancio

Fel gweddill y Deyrnas Unedig, rydym ni’n defnyddio’r bunt (£) yma yng Nghymru. Mae 100 ceiniog (c) i bob punt (£). Daw arian papur mewn symiau o £5, £10, £20 a £50 ac mae darnau arian yn dod mewn symiau o 1c, 2c, 5c, 10c, 20c, 50c, £1 a £2.

Yn y trefi a’r dinasoedd mawr, mae bron pob man yn derbyn cardiau credyd a debyd. Fe gewch chi hi’n hawdd defnyddio cerdyn mewn siopau mawr a siopau bach annibynnol, mewn bwytai crand a chaffis lleol. Mae talu’n ddigyffwrdd â cherdyn yn dod yn fwyfwy cyffredin. Mae nifer o beiriannau codi arian hefyd ar gael sy’n derbyn yr holl brif gardiau credyd a debyd rhyngwladol.

pâr yn cario bagiau siopa yn arcêd siopa yng Nghaerdydd
siopa yng Nghanolfan Siopa Dewi Sant 2, Caerdydd
siopwyr yn cerdded yn Heol Eglwys Fair, Caerdydd gydag adeiladau yn y cefndir
Siopa yng Nghanolfan Siopa Dewi Sant 2, ar Heol Eglwys Fair ac yn Arcêd y Castell yng Nghaerdydd

Straeon cysylltiedig